Η πρώτη γυναίκα διανοούμενη
Η πρώτη γυναίκα διανοούμενη ήταν ίσως η αρχιέρεια Εν-χέντου-άννα που έζησε πριν από 4300 χρόνια στην Μεσοποταμία. Οι ερευνητές πιθανολογούν ότι η Εν-χέντου-άννα (2285-2250 π.Χ.), που το όνομά της σημαίνει "σημαντικότερο στολίδι του ουρανού", έγραψε το πρώτο λογοτεχνικό κείμενο που μπορεί να αποδοθεί σε ένα συγκεκριμένο άτομο. Ως
αρχιέρεια των Σουμερίων υπηρετούσε την θεά Ινάννα και τον θεό του φεγγαριού Νάννα ή Σιν ή Σουένα. Έγραψε μια συλλογή από ύμνους και ήταν η πρώτη γυναίκα που πήρε τον τίτλο Εν, από τον πατέρα της τον βασιλιά Σάργκον των Ακκαδίων που με αυτό τον τρόπο της έδωσε και πολιτική δύναμη.
Στην σύνθεση με τίτλο "Εξύψωση της Ινάννα" ξεκινά συγκρίνοντας την θεά με τον Αν ή Άνου, τον πιο σπουδαίο θεό, τον πατέρα όλων στην αρχαία θρησκεία της Μεσοποταμίας. Στη συνέχεια η Εν-χέντου-άννα μιλάει σε πρώτο πρόσωπο και εκφράζει την δυστυχία της επειδή εξορίστηκε από τον ναό και από τις πόλεις Ουρ και Ουρούκ εξ αιτίας του Σουμέριου εχθρού Λουγκάλ-Άνε. Η Εν-χέντου-άννα στο έργο της ζητά την παρέμβαση του Νάννα ενώ στο τέλος αναφέρει τις θεϊκές ιδιότητες της Ινάννα, της θεάς της γονιμότητας, της αγάπης και του πολέμου.
Το κείμενο, σύμφωνα με τους ειδικούς, έχει λογοτεχνικές αρετές, έχει ρυθμό, είναι περιγραφικό και είναι πιθανόν να επηρέασε τους εβραϊκούς ψαλμούς και τις ομηρικές ραψωδίες.
Απευθυνόμενη στην Ινάννα, την Μεγαλόκαρδη Κυρία,
η ποιήτρια Εν-χέντου-άννα γράφει τους εξής στίχους:
"Είσαι μεγαλειώδης, το όνομά σου το επαινούν, μόνο εσύ είσαι μεγαλόπρεπη!
Κυρία μου...είμαι δική σου! Έτσι θα είμαι πάντα! Μακάρι η καρδιά σου να μου δείξει έλεος!
...
Η θεϊκή σου φύση λάμπει σ'όλη τη χώρα! Το σώμα μου έχει νοιώσει την σκληρή σου τιμωρία.
Θρήνος, πικρία, αϋπνία, δυσφορία, αποχωρισμός...έλεος, συμπόνοια, φροντίδα, πραότητα και σεβασμός προς εσένα, για να προκαλέσεις πλημμύρες, να κάνεις το σκληρό έδαφος ν'ανοίξει και να μετατρέψεις το σκοτάδι σε φως."
Και αλλού λέει:
"Στο σημείο του ναού που καθόρισε τη μοίρα μου ήρθα σε σένα, ω θεά, εγώ η αρχιέρεια Eν-χέντου-άννα. Καθώς μετέφερα το πανέρι για την τελετή, ενώ είχα μόλις αρχίσει τον εορτασμό, οι θυσίες ξεκίνησαν λες και ήμουν νεκρή. Ήρθα κοντά στο φως και το φως έγινε καυτό. Ήρθα κοντά στη σκιά όταν η σκιά καλύφθηκε από την καταιγίδα και το στόμα μου απ'όπου έβγαιναν ήχοι γλυκείς ένοιωσε ναυτία. Ό,τι συνήθως μου έδινε χαρά, έγινε σκόνη".
Μετά τον θάνατό της η Εν-χέντου-άννα συνέχισε να θεωρείται ιερό πρόσωπο, κάτι σαν ημίθεα.
Κείμενο: Λητώ Σεϊζάνη
Αναρτήσεις
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου