Άγνωστα ιστορικά στοιχεία για το νησί του Πυθαγόρα!..

Άγνωστα ιστορικά στοιχεία για το νησί του Πυθαγόρα!..
Διαβάστε, μεταξύ άλλων, πώς το 1912 οι Σαμιώτες, με αρχηγό το Θεμιστοκλή Σοφούλη, αποφάσισαν να διεκδικήσουν ξανά την ένωση με την Ελλάδα στο γενικότερο ευνοϊκό κλίμα των Βαλκανικών πολέμων και πήραν και πάλι τα όπλα εναντίον των Τούρκων. Στις 11 Νοεμβρίου η επαναστατική κυβέρνηση της Σάμου κήρυξε την ένωση που επισφραγίστηκε με την κατάπλευση μοίρας του ελληνικού ναυτικού το 1913. Η ένωση του νησιού με την Ελλάδα πραγματοποιήθηκε τελικά τον Μάρτιο του 1913!..

ΕΙΝΑΙ αλήθεια ότι η ιστορία του νησιού ξεκινά από τα πανάρχαια χρόνια. Για πρώτη φορά αναφέρεται ως Σάμος στον ομηρικό ύμνο στον Απόλλωνα. Αλλού η Σάμος έχει αναφερθεί ως Παρθενία, αλλά και Ιμβρασία ή Ανθεμούσα (Στέφανος Βυζάντιος), Δρυούσα ή Μελάμφυλλος. Τα περισσότερα από τα ονόματα αυτά συσχετίζονται με τη θέση της και το κατάφυτο έδαφός της.
Η ετυμολογία της λέξης Σάμος δεν είναι ξεκάθαρη. Οι περισσότεροι γλωσσολόγοι θεωρούν ότι είναι φοινικικής προέλευσης και σημαίνει «υψηλή», από τα ψηλά βουνά του νησιού, ενώ κάποιοι άλλοι ισχυρίζονται ότι από τη λέξη «σαμά» (που σημαίνει κι αυτό ψηλός), και ανήκει σε κάποια όχι γνωστή ιωνική ανατολική διάλεκτο, προέρχεται το όνομα του νησιού. Ο μύθος αναφέρει ότι πρώτος οικιστής της Σάμου ήταν ο Αγκαίος, που καταγόταν από τη Σάμη της Κεφαλονιάς. Έτσι, κάποιοι άλλοι ισχυρίζονται ότι το όνομα του νησιού προέρχεται από τη Σάμη ή από την κόρη του Αγκαίου Σάμο (πάντως ένας άλλος μύθος αναφέρει τον Αγκαίο ως ντόπιο και μάλιστα γιο του Ποσειδώνα). Τέλος, υπάρχουν και άλλες απόψεις που αποδίδουν την ονομασία του νησιού στους Σαίους, αρχαιότατους κατοίκους της Σάμου και άλλοι ακόμα στο Σάο, γιο του Ερμή και της νύμφης Ρήνης.

13 εκατομμύρια χρόνια πριν!..
Η ύπαρξη ζωής στο νησί ανιχνεύεται 13 εκατομμύρια χρόνια πριν, αφού οστά μεγάλων ζώων που έχουν ανακαλυφθεί σε διάφορες τοποθεσίες της Σάμου και εκτίθενται σε τοπικά Μουσεία, έχουν χρονολογηθεί στην περίοδο εκείνη. Οι αρχαίοι συγγραφείς έλεγαν ότι στη Σάμο κατοικούσαν τέρατα και τεράστια ζώα, που προκαλούσαν σεισμούς και τα κόκαλα των οποίων ήταν διάσπαρτα σε όλο το νησί (Ηρακλείδης Ποντικός). Πάντως ως πρώτοι κάτοικοί της θεωρούνται οι προέλληνες Σαίοι, οι Πελασγοί και οι Κάρες, που κατοικούσαν σε όλο το Αιγαίο, πριν την άφιξη των ελληνικών φύλων. Οι οικισμοί της νεολιθικής περιόδου ανάγονται στην περίοδο 6000-3000 π.Χ. και τα ευρήματα εντάσσουν τον πολιτισμό του νησιού στο ευρύτερο πλαίσιο του πολιτισμού που συναντάται σε Μακεδονία, Θράκη κτλ.
Μετά τους Κάρες και τους Λέλεγες ακολούθησαν οι Μινωίτες και μετά οι Μυκηναίοι, που έφτασαν στο νησί γύρω στο 1350 π.Χ. Ο προαναφερθείς Αγκαίος θεωρείται ότι ήταν Μυκηναίος, ενώ 200 περίπου χρόνια μετά έφτασαν οι Λέσβιοι, και το 900 οι Ίωνες.

Η λατρεία της Ήρας
Από τα παλιά χρόνια στη Σάμο κυριαρχεί η λατρεία της Ήρας, για την οποία πίστευαν ότι είχε γεννηθεί και μεγαλώσει στις ανατολικές ακτές του νησιού και συγκεκριμένα κοντά στις εκβολές του ρυακιού Ίμβρασου. Γι' αυτό και στη θέση εκείνη κτίστηκε αργότερα το ξακουστό ιερό της Ήρας.
Η Σάμος υπήρξε μητρόπολη αρκετών και σημαντικών αποικιών, όπως ήταν η Ταρτησσός της ΝΔ Ισπανίας, η Κελένδερις στην Κιλικία, η Πέρινθος και η Βισάνθη στην Προποντίδα, αλλά και μικροί εμπορικοί σταθμοί στην Αμοργό και τη Σαμοθράκη.
Η Σάμος έφτασε σε πολύ μεγάλη ακμή μετά τα μέσα του 6ου π.Χ. αι., όταν στην εξουσία βρισκόταν ο τύραννος Πολυκράτης. Ο ηγεμόνας αυτός οργάνωσε το ναυτικό (υπήρξε μάλιστα ο εμπνευστής του πλοίου σάμαινα με 50 κουπιά), νίκησε τους Λυδούς, αντιστάθηκε επιτυχώς στους Πέρσες και κατέστησε το νησί κυρίαρχο στην ανατολική Μεσόγειο. Έπειτα από την δολοφονία του (522 π.Χ.), η Σάμος υποδουλώθηκε στους Πέρσες, από τους οποίους απελευθερώθηκε μετά τη ναυμαχία της Μυκάλης (479 π.Χ.). Αργότερα έγινε από τα πιο σημαντικά μέλη της Αθηναϊκής Συμμαχίας, αλλά οι Αθηναίοι την κατάστρεψαν και γκρέμισαν τα τείχη της (444 π.Χ.). Αργότερα όμως βοήθησαν στην ανοικοδόμησή της, και στον Πελοποννησιακό πόλεμο χρησιμοποίησαν το νησί ως ναυτική βάση. Μετά την ήττα των Αθηναίων στον πόλεμο αυτό (404 π.Χ.), η Σάμος περιήλθε στην κυριαρχία των Σπαρτιατών και στον 4ο αι. π.Χ., εποχή κατά την οποία η ισχύς της είχε μειωθεί, περνούσε στον έλεγχο του περισσότερο δυνατού.
Στα χρόνια του Μ. Αλεξάνδρου …
Στα χρόνια του Μ. Αλεξάνδρου χρησιμοποιήθηκε ως ναυτική βάση για τις εκστρατείες του Μακεδόνα στρατηλάτη εναντίον των Περσών. Στην εποχή των Διαδόχων και των Επιγόνων του Αλέξανδρου, η Σάμος είχε κατακτήσει σχετική αυτονομία, και στη ρωμαιοκρατία αποτέλεσε μαζί με τη Ρόδο και τα γειτονικά νησιά την «επαρχία των Νήσων».
Στα πρώιμα βυζαντινά χρόνια υπέφερε από τις επιδρομές Γότθων, Ούννων και Αλανών, ενώ στον 9ο αι. υποδουλώθηκε στους Άραβες της Κρήτης. Στη φραγκοκρατία η Σάμος περιέρχεται πρώτα στους Βενετούς και μετά (1346) στους Γενουάτες, αλλά βρίσκεται ήδη σε κατάσταση παρακμής και πολλοί κάτοικοί της καταφεύγουν στη Χίο και την Ίο. Το 1479 παραδόθηκε στους Τούρκους και η μετανάστευση των κατοίκων συνεχίστηκε ακόμα πιο έντονη, τόσο που το πρώτο μισό του 16ου αιώνα περιγράφεται ως «αιώνας ερήμωσης» για τη Σάμο. Όμως, στα 1550 άρχισε η αντίστροφη πορεία. Ο εποικισμός της οφείλεται στα προνόμια που παραχώρησε ο σουλτάνος στο νησί, μετά από εισήγηση του ναυάρχου Αλί πασά Οχιαλή (ή Κιλίτζ, που ήταν μάλιστα Γάλλος εξωμότης). Με το σουλτανικό φιρμάνι η Σάμος θα αυτοδιοικούνταν σε κάποιο βαθμό και οι κάτοικοι θα έχαιραν οικονομικών προνομίων. Έτσι πολλοί Έλληνες επέστρεψαν στις εστίες των προγόνων τους ή μετοίκησαν από άλλες περιοχές, ευελπιστώντας σε καλύτερο μέλλον.

Η σημαία του "Στρατοπολιτικού Συστήματος" της Σάμου το 1821
Όταν πήραν τα όπλα!..
Η ανάπτυξη της Σάμου υπήρξε γρήγορη. Το εμπόριο και η ναυτιλία, σε συνδυασμό με τα οικονομικά προνόμια, συνέβαλαν στην οικονομική ευμάρεια του νησιού. Οι ιδέες της Γαλλικής Επανάστασης επηρέασαν σημαντικό τμήμα της κοινωνίας, που διαιρέθηκε στους Καλικάντζαρους (φορείς των συντηρητικών ιδεών), και στους Καρμανιόλους (που αντίθετα υποστήριζαν τις προοδευτικές ιδέες). Αρχηγός των Καρμανιόλων υπήρξε ο Λυκούργος Λογοθέτης, που σήκωσε το λάβαρο της επανάστασης στο νησί.
Στις 17 Απριλίου του 1821 οι Σαμιώτες, με αρχηγούς τους Καρμανιόλους, που είχαν μυηθεί στη Φιλική Εταιρεία, πήραν τα όπλα εναντίον των Τούρκων. Με αρχηγό τον Κωνσταντή Λαχανά, το Λογοθέτη, τον καπετάνιο Σταμάτη Γεωργιάδη και το μητροπολίτη Κύριλλο, οι Σαμιώτες, μέσα σε λίγες μέρες πήραν στα χέρια τους τη διοίκηση του νησιού. Οι Καρμανιόλοι οργάνωσαν το νησί με τον «Στρατοπολιτικό Διοργανισμό της νήσου Σάμου», με εμπνευστή και καθοδηγητή το μεγάλο αγωνιστή του Εικοσιένα Λυκούργο Λογοθέτη, που ανέλαβε Γενικός Διοικητής του νησιού. Οι Σάμιοι αντιμετώπισαν τρεις τουρκικές επιθέσεις και μέχρι το τέλος του Αγώνα δεν υπέκυψαν στους Τούρκους. Όμως, το Πρωτόκολλο του Λονδίνου (1830) δε συμπεριέλαβε τη Σάμο στα όρια του νεοσύστατου ελληνικού κράτους. Αν και οι Σαμιώτες αντέδρασαν ιδρύοντας τη «Σαμιώτικη Πολιτεία» και αγωνίστηκαν σκληρά προσπαθώντας να κερδίσουν την ένωση τους με την Ελλάδα, τελικά αναγκάστηκαν να αποδεχθούν τις αποφάσεις των Μεγάλων Δυνάμεων. Έτσι, η Σάμος αποτέλεσε αυτόνομη ηγεμονία υπό την τουρκική επικυριαρχία (1834), πλήρωνε ετήσιο φόρο υποτέλειας, ενώ ο χριστιανός Ηγεμόνας διοριζόταν από το σουλτάνο και υποβοηθούνταν στο έργο του από τη Βουλή, που αριθμούσε 4 μέλη, εκλεγμένα από τους εκπροσώπους των χωριών της Σάμου. Οι πληρεξούσιοι αυτοί αποτελούσαν τη Γενική Συνέλευση του νησιού, που ήταν ένα είδος νομοθετικής εξουσίας.
Ο Στέφανος Βογορίδης υπήρξε ο πρώτος Ηγεμόνας, αλλά η διοίκησή του ήταν απολυταρχική και οι Σαμιώτες επαναστάτησαν εναντίον του (1849), απαιτώντας την απομάκρυνσή του. Η αυτονομία του νησιού άρχισε να αποδίδει καρπούς από το 1870 και μετά, όταν η Σάμος αναπτύχθηκε σημαντικά στον οικονομικό και πολιτιστικό τομέα. Ιδρύθηκαν βιομηχανίες, οι εμπορικές και ναυτιλιακές δραστηριότητες αναπτύχθηκαν εξαιρετικά, εφημερίδες και περιοδικά συνέβαλαν στη διακίνηση των ιδεών, σχολεία, λύκεια και Ανώτερες Σχολές ανέβασαν το μορφωτικό επίπεδο των Σαμιωτών.
Το 1912 οι Σαμιώτες, με αρχηγό το Θεμιστοκλή Σοφούλη, αποφάσισαν να διεκδικήσουν ξανά την ένωση με την Ελλάδα στο γενικότερο ευνοϊκό κλίμα των Βαλκανικών πολέμων και πήραν και πάλι τα όπλα εναντίον των Τούρκων.
Στις 11 Νοεμβρίου η επαναστατική κυβέρνηση της Σάμου κήρυξε την ένωση που επισφραγίστηκε με την κατάπλευση μοίρας του ελληνικού ναυτικού το 1913. Η ένωση του νησιού με την Ελλάδα πραγματοποιήθηκε τελικά τον Μάρτιο του 1913!..

Η ΕΡΤ
Πολύ ενδιαφέρον είναι ένα ντοκιμαντέρ που έκανε η ΕΡΤ για την απελευθέρωση της Σάμου σαν σήμερα 11 Νοεμβρίου 1912. Διαβάζουμε:
«Φέτος συμπληρώνονται 100 χρόνια από την απελευθέρωση της Σάμου από τους Τούρκους και την ένωσή της με την Ελλάδα. Μετά από μια σύντομη αναφορά στην περίοδο ακμής της νήσου υπό τον τύραννο Πολυκράτη και τους αγώνες της επανάστασης του 1821 υπό την αρχηγία του Λογοθέτη Λυκούργου, ξετυλίγεται το νήμα της δολοφονίας του ηγεμόνα Κοπάση και του επαναστατικού αγώνα του Θεμιστοκλή Σοφούλη που πρωτοστάτησε στην Ένωση της Σάμου με την Ελλάδα. Χάρη στις αφηγήσεις των ιστορικών συμβούλων, Σαμίων, Γ. Αγγελινάρα και Χ. Λάνδρου καθώς και του καθηγητή Μ. Βαρβούνη, τις παρεμβάσεις του μητροπολίτη Ευσεβίου, του αρχαιολόγου Π. Θέμελη και του αρχαιολόγου W.D.Niemeier, τη μουσική του Μάριου Στρόφαλη, τη φωτογραφία του Δημήτρη Πολυδωρόπουλου και τη σκηνοθεσία του Αλεξάνδρου Κακαβά η ιστορία της απελευθέρωσης της Σάμου παρουσιάζεται κατά εύληπτο τρόπο ώστε να μπορέσουν να την παρακολουθήσουν οι τηλεθεατές, όλων των ηλικιών. Είναι μια ευκαιρία να πληροφορηθούν τις απαρχές και την εξέλιξη αυτού του ελάχιστα γνωστού ιστορικού γεγονότος χάρη στο οποίο διασώθηκε και προσαρτήθηκε στην Ελλάδα ένα εξ αρχαιότητας ελληνικό νησί, και επίσης να ανακαλύψουν τους φυσικούς και πολιτιστικούς θησαυρούς αυτού του υπέροχου ελληνικού νησιού. Της Σάμου.»


ΠΗΓΕΣ:

α. Ιστορικό και Δημοσιογραφικό Αρχείο του γράφοντος
β. Εγκυκλοπαίδεια «Μαλλιάρης-παιδεία»
γ. ΕΡΤ
δ.«Βικιπαίδεια».
sakketosaggelos.gr

Το διαβάσαμε από το: Άγνωστα ιστορικά στοιχεία για το νησί του Πυθαγόρα!.. http://thesecretrealtruth.blogspot.com/2016/05/blog-post_800.html#ixzz48XGZ7F4H